piątek, 10 października 2014

Wiktymologia- czyli nauka znana lecz źle odczytywana i zapamiętywana

Swoje przemyślenia i chęć podzielenia się z Wami swoją wiedzą chciałabym rozpocząć od wytłumaczenia czym są poszczególne nauki, takie jak wiktymologia, kryminologia oraz kryminalistyka. 

Pierwszy dłuższy wpis poświęcę WIKTYMOLOGII, gdyż z obserwacji wiem, że niektórzy mają problem z zapamiętaniem lub też odczytaniem tego czym się owa nauka cechuje oraz jakie są jej cechy szczególne.

A mianowicie.........

Mogłabym w tym miejscu przepisać definicję słownikową i tak też ten wpis pozostawić,ale chyba nie o to chodzi,aby ,,popisać się" wiedzą encyklopedyczną ;)

 czym jest wiktymologia? 

Wiktymologia według powszechnie znanych definicji, z jakimi możemy się spotkać w literaturze lub w  internecie, oznacza naukę o ofierze. 
W głównej mierze ma ona  na celu zbadanie roli ofiary, jako ofiary przestępstw oraz roli ofiary w genezie przestępstw. Czyli jak każda nauka ma na celu:
a) zdiagnozowanie sytuacji tj. przestępstwa,
b) zinterpretowanie sytuacji,
c) zapobieganie sytuacja niepożądanym.

Chociaż wiktymologia zaliczana jest do młodych nauk, to już jej początki badawcze można odnaleźć na gruncie starożytnych obyczajów religijnych, gdzie ofiara stała się ,,kartą przetargową" pomiędzy ofiarodawcą a bogiem. Nie trzeba chyba przypominać, iż najcenniejszą ofiarą dla bóstw była krwawa ofiara z dorosłego człowieka lub dziecka. (<- o roli ofiary w kultach planuję poświęcić odrębny post)
W takim ujęciu mamy do czynienia z wiktymologią teologiczną/ religijną/ kulturową.
Oprócz wymienionych powyżej można wyróżnić wiktymologię naturalną  odnoszącą się do czynników społeczno-ekonomicznych. Jej przedstawicielami był Thomas Malthus oraz Karol Darwin.
Pochodnym rodzajem wiktymologii naturalnej jest wiktymologia ekologiczna, według której termin ,,ofiara" stosuje się do ,,organizmu ponoszącego stratę ,,maksymalną", to jest utratę życia"*. Można by rzec, że wiktymologia ekologiczna bada zależność pomiędzy drapieżnikiem a jego ofiarą, zwracając przy tym uwagę na zmianę liczby populacji obu gatunków.
Wyróżnia się również wiktymologię indywidualną odnoszącą się do badań nad osobą, która ze względu na określony rodzaj cech stała się lub tez może się stać ofiarą. Ten rodzaj cech określa się jako ,,potencjał wiktymogenny", o którym decydują takie cechy, jak:
1. cechy kondycji biologicznej,
2. cechy kondycji społecznej,
3. cechy kondycji psychologicznej,
a także
4. cechy kondycji ekonomicznej.**
Do wiktymologii indywidualnej nawiązuje z kolei wiktymologia kryminalna, która ogranicza się do opisu osób, których potencjał wiktymogenny jest na tyle rozwinięty, iż ,,dzięki niemu" najczęściej stają się ofiarą. Wiktymologia kryminalna opiera się przede wszystkim na badaniu najsłabszych i najłatwiejszych ofiar przestępstw poprzez pryzmat czynników kryminogennych, które determinują świadome zachowanie człowieka.

Tak więc patrząc na powyższą (skróconą wersję tego o czym mowa) można zauważyć, iż opisując dane przestępstwo nie obejdzie się bez analizy wiktymologicznej, gdyż w każdej zbrodni (lub innym czynie zabronionym o wysokim stopniu szkodliwości społecznej) występuję 
OFIARA I PRZESTĘPCA.






Dla osób, które chciałyby się więcej dowiedzieć na ten temat:  :)
* Z: Hołyst B., Wiktymologia, wyd. PWN, Warszawa 1997, str. 30
** Z: Hołyst B., Wiktymologia, wyd. PWN, Warszawa 1997, str. 32

- powyższe zdjęcie zostało znalezione w sieci- 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz