O ofiarach coś niecoś

Kiedy ktoś staje się ofiarą?

Według przyjętej definicji  OFIARA oznacza osobę, która, indywidualnie lub wspólnie z innymi osobami, poniosła szkodę, włączając w to uszczerbek fizyczny lub psychiczny, dolegliwość emocjonalną, stratę materialną lub znaczące naruszenie jej podstawowych praw, w rezultacie działań lub zaniechań stanowiących naruszenie przepisów prawa karnego będących w mocy na terenie Państw Członkowskich, włącznie z przepisami zakazującymi kryminalnego nadużycia władzy.

Definicja powyższa pochodzi z Deklaracji podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwości odnoszących się do ofiar przestępstw i nadużyć władzy. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 40/34 z 29.11 1985 r.

Jakby się bliżej przyjrzeć naszej historii, to jest historii ludzkości zawsze występowały ofiary, przestępcy czy też ofiarodawcy.
Pierwszą ofiarą, według wiary katolickiej, była pierwsza kobieta, to jest Ewa, która została skuszona przez węża do popełnienia grzechu. Z kolei Ewa nie tylko była ofiarą,ale i też przestępcą, ponieważ i ona skłonna była skusić Adama do popełnienia grzechu.

Poza religią, kulturą czy zwyczajem ewolucja człowieka, potwierdzona naukowo, pozwala nam stwierdzić,że i w prehistorii występowali mordercy, przestępcy i ich ofiary, np. nie wykluczony jest fakt zabicia prehistorycznego człowieka przez współżyjącego z nim przedstawiciela tego samego gatunku człowieka.

W dzisiejszych czasach  pewnie nie raz ktoś z Was zastanawiał się dlaczego akurat dana osoba stała się ofiarą danego przestępstwa, np. morderstwa, czy kradzieży.

Według literatury naukowej wynika, że każdy z nas posiada pewne czynniki wiktymogenne, które decydują czy jesteśmy odpowiednim ,,materiałem" dla przestępcy.  Takie osoby został określone przez Henriego Ellenbergera oraz Ezzata Fattaha, jako ,,urodzone ofiary",gdyż ze względu na cechy biologiczne, fizjologiczne, społeczne oraz psychologiczne i moralne stają się ,,łatwym celem" dla przestępców.
Trzeba pamiętać, że każdy z przestępców w kilka sekund jest w stanie wytypować swoją ofiarę spośród  tłumu osób, między innymi ze względu na powyższe cechy, jeżeli przestępstwo jest zaplanowane i nieprzypadkowe.

Z kolei według typologii ogólnej Hansa von Hentinga ofiarami na ogół stają się ludzie młodzi i starzy, kobiety, niedorozwinięci psychicznie lub z  zaburzeniami psychicznymi, ociężali umysłowo oraz imigranci i członkowie mniejszości. Natomiast według czynników psychologicznych ofiarami, według von Hentiga, staja się osoby depresyjne, żądne zysku i zachłanne, lubieżne i rozpustne, terroryzujące otoczenie, a także samotne.

Z kolei wg Schafera można wyróżnić :
1. ofiary słabe psychicznie,
2. ofiary pozostające w związku ze sprawcą,
3. ofiary nie pozostające w związku ze sprawcą,
4. ofiary ,,przyspieszające", czyli inicjatorzy zdarzeń,
5. osoby prowokujące,
6. ofiary słabe biologicznie,
7. ofiary słabe społecznie,
8. ofiary polityczne.

Oprócz występujących powyżej należy zaliczyć ofiary przypadkowe, czyli osoby znajdujące się w niewłaściwym czasie w danym miejscu.

Mam nadzieję,że w dalszych postach przedstawię Wam, na konkretnych przykładach, dlaczego dana osoba stała się ofiarą.

P.S. Jeżeli macie jakieś uwagi lub sugestie,to piszcie :) Przynajmniej będę wiedzieć, że ktoś czyta moje wywody pseudonaukowe ;)

Wiktymologia- czyli nauka znana lecz źle odczytywana i zapamiętywana

Swoje przemyślenia i chęć podzielenia się z Wami swoją wiedzą chciałabym rozpocząć od wytłumaczenia czym są poszczególne nauki, takie jak wiktymologia, kryminologia oraz kryminalistyka. 

Pierwszy dłuższy wpis poświęcę WIKTYMOLOGII, gdyż z obserwacji wiem, że niektórzy mają problem z zapamiętaniem lub też odczytaniem tego czym się owa nauka cechuje oraz jakie są jej cechy szczególne.

A mianowicie.........

Mogłabym w tym miejscu przepisać definicję słownikową i tak też ten wpis pozostawić,ale chyba nie o to chodzi,aby ,,popisać się" wiedzą encyklopedyczną ;)

 czym jest wiktymologia? 

Wiktymologia według powszechnie znanych definicji, z jakimi możemy się spotkać w literaturze lub w  internecie, oznacza naukę o ofierze. 

W głównej mierze ma ona  na celu zbadanie roli ofiary, jako ofiary przestępstw oraz roli ofiary w genezie przestępstw. Czyli jak każda nauka ma na celu:

a) zdiagnozowanie sytuacji tj. przestępstwa,

b) zinterpretowanie sytuacji,

c) zapobieganie sytuacja niepożądanym.

Chociaż wiktymologia zaliczana jest do młodych nauk, to już jej początki badawcze można odnaleźć na gruncie starożytnych obyczajów religijnych, gdzie ofiara stała się ,,kartą przetargową" pomiędzy ofiarodawcą a bogiem. Nie trzeba chyba przypominać, iż najcenniejszą ofiarą dla bóstw była krwawa ofiara z dorosłego człowieka lub dziecka. (<- o roli ofiary w kultach planuję poświęcić odrębny post)

W takim ujęciu mamy do czynienia z wiktymologią teologiczną/ religijną/ kulturową.

Oprócz wymienionych powyżej można wyróżnić wiktymologię naturalną  odnoszącą się do czynników społeczno-ekonomicznych. Jej przedstawicielami był Thomas Malthus oraz Karol Darwin.

Pochodnym rodzajem wiktymologii naturalnej jest wiktymologia ekologiczna, według której termin ,,ofiara" stosuje się do ,,organizmu ponoszącego stratę ,,maksymalną", to jest utratę życia"*. Można by rzec, że wiktymologia ekologiczna bada zależność pomiędzy drapieżnikiem a jego ofiarą, zwracając przy tym uwagę na zmianę liczby populacji obu gatunków.

Wyróżnia się również wiktymologię indywidualną odnoszącą się do badań nad osobą, która ze względu na określony rodzaj cech stała się lub tez może się stać ofiarą. Ten rodzaj cech określa się jako ,,potencjał wiktymogenny", o którym decydują takie cechy, jak:

1. cechy kondycji biologicznej,

2. cechy kondycji społecznej,

3. cechy kondycji psychologicznej,

a także

4. cechy kondycji ekonomicznej.**

Do wiktymologii indywidualnej nawiązuje z kolei wiktymologia kryminalna, która ogranicza się do opisu osób, których potencjał wiktymogenny jest na tyle rozwinięty, iż ,,dzięki niemu" najczęściej stają się ofiarą. Wiktymologia kryminalna opiera się przede wszystkim na badaniu najsłabszych i najłatwiejszych ofiar przestępstw poprzez pryzmat czynników kryminogennych, które determinują świadome zachowanie człowieka.

Tak więc patrząc na powyższą (skróconą wersję tego o czym mowa) można zauważyć, iż opisując dane przestępstwo nie obejdzie się bez analizy wiktymologicznej, gdyż w każdej zbrodni (lub innym czynie zabronionym o wysokim stopniu szkodliwości społecznej) występuję 

OFIARA I PRZESTĘPCA.

Dla osób, które chciałyby się więcej dowiedzieć na ten temat:  :)

* Z: Hołyst B., Wiktymologia, wyd. PWN, Warszawa 1997, str. 30

** Z: Hołyst B., Wiktymologia, wyd. PWN, Warszawa 1997, str. 32

- powyższe zdjęcie zostało znalezione w sieci- 

Cześć..

Zapewne bardziej doświadczeni blogerzy od razu się zorientują, że jestem laikiem w prowadzeniu bloga (no cóż...;-/ ), ALE obiecuję, że nadrobię zaległości w umiejętności prowadzenia jakże światowego i modnego dziennika spostrzeżeń, przemyśleń, porad, rad, etc, tj. BLOGA.

Jak już zdążyliście przeczytać w zakładce O MNIE, jestem wielbicielką kryminałów, które czasami tak mi zawrócą w głowie, że zaczynam poszukiwać informacji pokrewnych o zbrodniach, zbrodniarzach, metodach badań kryminalistycznych.

Wszystko to spowodowało, że swoje zainteresowania połączyłam ze studiami a kolejno z pracą badawczą na studiach doktoranckich- można by rzec, że w pełni poświęciłam swoją przyszłość morderstwom i zabójcą :)

Z uwagi na fakt, że nie tylko ja mam takie ,,hobby" , poprzez ten blog chciałabym się podzielić z Wami swoimi spostrzeżeniami i uwagami na temat nie tylko zbrodni- czyli dlaczego tak a nie inaczej się stało?,ale przede wszystkim zebranymi materiałami dotyczącymi aspektów psychologicznych związanych ze zbrodnią, zbrodniarzem i ofiarą, a także przedstawić historię znane i nieznane ,,sławnych" morderców.

:)